NOWE STAWKI OPŁATY ZA GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI OBOWIĄZUJĄCE OD 1 PAŹDZIERNIKA 2021 ROKU

Szanowni Mieszkańcy Miasta i Gminy Pasłęk

Zgodnie z art. 6r ust. 1aa ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 888 z późn. zm.) gminny system gospodarki odpadami komunalnymi ma być systemem samofinansującym. Tymczasem obecne dochody budżetu gminy z tytułu opłat za gospodarowanie tymi odpadami przy obecnie obowiązującej stawce, są niższe o ok. 20% w stosunku do kosztów funkcjonowania systemu gospodarki odpadami komunalnymi Gminy Pasłęk.

Już w 2020 r. gminny system gospodarowania odpadami komunalnymi wykazał deficyt. Koszty systemu były wyższe o 372 037,17 zł od dochodów z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. W 2021 r. deficyt ten ciągle się pogłębia co narusza przepisy ww. ustawy. Wyliczenia wykazują, że deficyt dochodów z opłat w stosunku do kosztów systemu przy obecnych stawkach opłat wyniesie w 2021 roku 491 892,00 zł bez uwzględnienia podwyżki opłat w Zakładzie Utylizacji Odpadów w Elblągu, o której mowa niżej. Od 01.08.2021 roku ZUO Elbląg przyjmujący odpady od gminy Pasłęk wprowadził na podstawie uchwały nr XVIII/540/2021 Rady Miasta Elbląg z dnia 24 czerwca 2021 r. w sprawie ustalenia wysokości opłaty za przyjęcie odpadów do zagospodarowania przez Zakład Utylizacji Odpadów sp. z o. o. w Elblągu istotnie wyższe stawki za utylizację odpadów. Podwyżka opłat w ZUO Elbląg spowoduje dalszy wzrost kosztów systemu gospodarki odpadami Gminy Pasłęk o 494 582,67 zł w okresie roku. Dodatkowym czynnikiem kosztotwórczym, który należy uwzględnić jest wzrost kosztów odbioru i transportu odpadów w 2022 r. po rozstrzygnięciu przetargu na nowy okres od 01.01.2022 r. do 31.12.2023 r. Wzrost kosztów odbioru i transportu odpadów komunalnych przyjęto na minimalnym poziomie 20%, tj. o kwotę 290 661,45 zł, który po przetargu może okazać się wyższy.

Utrzymanie stawek opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na obecnym poziomie zagraża powiększającym się deficytem, który wymaga pokrycia, na co nie ma środków w budżecie gminy, a ponadto ustawa nie pozwala na dopłacanie przez gminę do systemu gospodarki odpadami. W związku z powyższym w celu zapewnienia środków na prawidłowe funkcjonowanie systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, konieczne jest pobieranie od mieszkańców opłaty w takiej wysokości, aby wystarczyła ona na realizację całości zadania, którym została obciążona gmina z mocy ww. ustawy.

Dodatkową dokonaną zmianą jest likwidacja obowiązujących dotychczas niższych stawek opłat za odpady komunalne od trzeciej i kolejnej osoby zamieszkałej na danej nieruchomości, której to zmiany wymagała zasada sprawiedliwości społecznej. Wprowadzone w 2013 r. zróżnicowanie stawek miało na celu obniżenie wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla wieloosobowych gospodarstw domowych. Takie zróżnicowanie spowodowało, że najwyższą stawkę opłaty płaciły gospodarstwa jedno i dwuosobowe. Od 2016 r., w związku z poprawą sytuacji na rynku pracy, znacznym podniesieniem najniższego wynagrodzenia oraz wprowadzeniem nowego systemu socjalnego, w tym w szczególności od 2016 roku świadczenia wychowawczego 500+, sytuacja finansowa wieloosobowych gospodarstw domowych w dużym stopniu się poprawiła. Natomiast relatywnie pogorszyła się sytuacja gospodarstw jedno i dwuosobowych. Są to z reguły osoby samotne, emeryci i renciści, w większości osoby starsze, schorowane utrzymujące się wyłącznie z emerytury lub renty. Obciążenie tylko tych osób pełną stawką opłaty za zagospodarowanie odpadami komunalnymi, w tym kosztami zniżek dla rodzin wieloosobowych, o które jest wyższa pełna stawka opłaty za odpady, nie znajduje obecnie uzasadnienia. Dlatego mając na uwadze potrzebę solidarnego, równomiernego rozłożenia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi na wszystkich mieszkańców, zniesiono powyższe zróżnicowanie opłat.

Analizując wysokość stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w poszczególnych gminach należy zaznaczyć, że gmina Pasłęk jest jedyną, w której obecnie funkcjonują tak niskie stawki, na poziomie 13,13 zł – 17,90 zł od osoby. Poniżej przedstawiono, dla porównania, wysokość stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w innych gminach. Dodatkowo należy zaznaczyć, że podane niżej stawki opłat za odpady komunalne w innych gminach zostały ustalone w 2020 roku i nie uwzględniają jeszcze podwyżki opłat wprowadzonych przez ZUO Elbląg od 01.08.2021 roku i wzrostu innych kosztów systemu w 2021 i 2022 roku. W związku z tym stawki opłat w innych gminach z pewnością zostaną podwyższone i będą dużo wyższe niż w Gminie Pasłęk.

Aby pokryć koszty systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w 2022 roku oraz zminimalizować powstały deficyt w 2021 roku, konieczna była podwyżka stawki opłaty za odbiór i zagospodarowanie tych odpadów do poziomu 24 zł od osoby, przy jednoczesnej likwidacji zniżki stawek opłat na 3 i kolejne osoby zamieszkałe na danej nieruchomości. Utrzymanie tych zniżek spowodowałoby, że stawka podstawowa musiałby być jeszcze wyższa: 25-26 zł od osoby. Należy zaznaczyć, że jest to podwyżka na minimalnie niezbędnym, wymaganym ustawą poziomie, co obrazuje załączona kalkulacja nowej stawki opłaty.

Natomiast zmiana stawki opaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla nieruchomości niezamieszkałych będących własnością gminy Pasłęk oraz stanowiących powiatowe i wojewódzkie drogi publiczne ujętych w gminnym systemie gospodarki odpadami komunalnymi, ustalona została zgodnie z art. 6k ust. 2a pkt 5 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Opłata od takiej nieruchomości nie może być wyższa niż 3,2% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzanego na 1 osobę ogółem za pojemnik o pojemności 1100 litrów, tj. 61,40 zł za pojemnik o pojemności 1100 l, wyliczona na podstawie przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzanego na 1 osobę, który w 2020 r. wynosił 1 919,00 zł. Pozostałe opłaty dotyczące innych pojemności pojemników wyliczono proporcjonalnie do stawki wyjściowej za pojemnik 1100 l. Urzędowo ustalone stawki opłat dla nieruchomości niezamieszkałych są ok. 4 razy niższe od rzeczywistych kosztów odbioru i zagospodarowania odpadów z tych nieruchomości, co powoduje deficyt opłat w stosunku do kosztów i konieczność pokrycia deficytu odpadów komunalnych na tych nieruchomościach przez osoby zamieszkałe na nieruchomościach zamieszkałych. W związku z tym Rada Miejska w Pasłęku w 2020 roku usunęła nieruchomości niezamieszkałe z gminnego systemu pozostawiając w nim tylko nieruchomości niezamieszkałe stanowiące własność gminy Pasłęk oraz powiatowe i wojewódzkie drogi publiczne.

Zmiana stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla nieruchomości innych, niż zabudowane domkiem letniskowym, wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe ustalona została zgodnie z art. 6j ust. 3b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Opłata od takiej nieruchomości jest opłatą ryczałtową, roczną i nie może być wyższa niż 10% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzanego na 1 osobę, który w 2020 r. wynosił 1 919,00 zł, ogółem, tj. 191,90 zł. Nowa stawka tego typu może wejść w życie z początkiem kolejnego roku kalendarzowego.

W związku z art. 6k ust. 4a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach obowiązkiem gminy jest zwolnienie w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym.

Kwota tego zwolnienia wynosi 4 zł miesięcznie dla ww. nieruchomości zgodnie z załączoną kalkulacją częściowego zwolnienia z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi. Wysokość zwolnienia odpowiada kwocie proporcjonalnego zmniejszenia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z gospodarstw domowych wyliczonej jako iloczyn kwoty tego zmniejszenia przypadającej na jedną osobę miesięcznie i średniej liczby osób w gospodarstwie domowym.

Koszt odbioru przez gminę bioodpadów z jednej nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, zależnie od wielkości tej nieruchomości oraz sposobu użytkowania, wynosić może od ok. 200 do 500 zł i więcej rocznie. Natomiast roczna kwota zwolnienia właściciela takiej nieruchomości z części opłaty za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych wynosi jedynie: 4 zł x 12 m-cy = 48 zł/rocznie.

Zatem kompostowanie bioodpadów na nieruchomościach z budynkiem jednorodzinnym daje gminie roczny „zysk” od ok. 150 do 450 zł i więcej od jednej nieruchomości, w związku z brakiem potrzeby odbioru i zagospodarowania tych odpadów z tego typu nieruchomości.

W załączeniu:

• kalkulacja nowej stawki opłaty za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych, która będzie obowiązywała od 1 października 2021 r. oraz kalkulacja kwoty zwolnienia w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym, dokonana w oparciu o dostępne dane z okresu 12 m-cy od 01.07.2020 r. do 30.06.2021 r.

• uchwała Nr VI/48/21 Rady Miejskiej z dnia 27 sierpnia 2021 r. w sprawie zmiany uchwały nr I/10/20 Rady Miejskiej w Pasłęku z dnia 7 lutego 2020 roku dotyczącej wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki tej opłaty i stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności