Pasłęk liczy 12 026 mieszkańców i jest siedzibą gminy - Miasta i Gminy Pasłęk, która obejmuje łącznie obszar o powierzchni 26439 hektarów zamieszkały przez 19 019 stałych mieszkańców. Jest to największa gmina typu miejsko-wiejskiego w województwie warmińsko-mazurskim, zarówno pod względem obszaru jak i liczby ludności.
Pasłęk posiada bogatą historię oraz wiele zabytków, które przyciągają turystów. Największymi miastami w odległości ok. 100 km od Pasłęka są Gdańsk, Elbląg, Olsztyn, Królewiec.
W skład gminy wchodzi 38 sołectw. Użytki rolne zajmują 74 % ogółu powierzchni. Miasto utrzymuje się głównie dzięki rolnictwu i przemysłowi lekkiemu.
Pasłęk leży obok ważnej dla północnych regionów Polski drogi ekspresowej S7, z dwoma zjazdami, węzeł Pasłęk północ i węzeł Pasłęk południe oraz dróg w kierunku północno-wschodniej granicy Polski, dzięki czemu można go uznać za węzeł komunikacji lądowej.
Liczba ludności (gmina): 19019
Liczba ludności w wieku produkcyjnym (gmina): 11 263
Stopa bezrobocia (gmina): 13,5%
Przeciętne wynagrodzenie brutto: 4 691 zł brutto
( źródło- Główny Urząd Statystyczny, dane na 2021/2022 r.)
Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON (gmina): 1651,
w tym w sektorze rolniczym: 63
w sektorze przemysłowym i budownictwie: 481
pozostała działalność: 1107
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą: 1 336
długość dróg publicznych wynosi 155 km przy gęstości 0,59 km/km2
Drogi gminne w powiecie wg typu nawierzchni
o nawierzchni twardej - 43 km
o nawierzchni gruntowej - 61 km
Drogi powiatowe wg typu nawierzchni:
o nawierzchni twardej – 91 km
Na terenie miasta i gminy dobrze jest rozwinięta sieć komunikacyjna. Przez gminę Pasłęk przebiega linia kolejowa w kierunku Elbląga i Olsztyna ( jednotorowa linia kolejowa nr 220). Połączenie z poszczególnymi miejscowościami zapewnia PKS.
Elbląg 20 km - czas dojazdu ok. 15 minut,
Gdańsk 90 km - czas dojazdu ok. 75 minut,
Olsztyn 90 km - czas dojazdu ok. 65 minut,
Gdańsk 106 km - czas dojazdu ok. 90 minut,
Olsztyn-Mazury 150 km - czas dojazdu ok. 100 minut,
Warszawa Chopina 270 km - czas dojazdu ok. 195 minut,
Warszawa Modlin 242 km - czas dojazdu ok. 175 minut.
Elbląg 20 km - czas dojazdu ok. 15 minut,
Gdańsk 90 km - czas dojazdu ok. 80 minut,
Gdynia 127 km – czas dojazdu ok. 100 minut.
Gronowo (RUS) 48 km - czas dojazdu ok. 40 minut,
Grzechotki (RUS) 58 km - czas dojazdu ok. 50 minut,
Budzisko (LT) 295 km - czas dojazdu ok. 260 minut.
Gdańsk DTC 90 km - czas dojazdu ok. 80 minut.
Pasłęk leży na Powiślu nad rzeką Wąską, łączy w sobie stworzony ręką człowieka harmonijny krajobraz Żuław Wiślanych, wspaniałe widoki Wysoczyzny Elbląskiej i pagórkowaty teren Pojezierza Iławskiego.
Ponad 700 letni Pasłęk to miasto wspaniałych zabytków, o bardzo ciekawej, często tajemniczej historii. Jego władze konsekwentnie realizują wizję rozwoju miasta, jako atrakcyjnego gospodarczo, komunikacyjnie i turystycznie, otwartego na świat, dobrego do zamieszkania miejsca, oferującego aktywny wypoczynek na łonie natury bogatej przyrodniczo i krajobrazowo.
Obwarowania miejskie
Budowę obwarowań rozpoczęto po 1318 roku. Wzmocnione były pięcioma wieżami, trzema bramami i prostokątnymi basztami. W XVII wieku po zewnętrznej stronie murów wzniesiono bastiony ziemne. Około 1830 roku rozebrano bramę Garncarską i górną część bramy Młyńskiej. Obwarowania zmodernizowano w latach 1960-1962, likwidując liczne przybudówki. Długość murów wynosi ok. 1200 m.
Brama Kamienna (wysoka)
Brama Kamienna zbudowana około 1330 roku , przyozdobiona jest ostrołucznymi blendami, czyli płytkimi wnękami w murze w formie okna. Wieńczy ją trójdzielny szczyt ozdobiony Sterczynami. W bramie znajduje się wnęka przeznaczona na dębową kratę, służącą do szybkiego zamknięcia otworu.
Brama Młyńska
Brama Młyńska zbudowana w XIV wieku, wchodziła w skład murów miejskich i łączyła od wschodu miasto z młynem zakonnym. Około 1830 roku rozebrano jej górną część. W 1945 roku spalona i rozbita. Odrestaurowana w latach współczesnych.
Ratusz
Zbudowany około 1380 roku. Po pożarze w 1543 roku odbudowano część frontową z podcieniem ze sklepieniem gwiaździstym. Ratusz wzmocniono przyporami. W 1558 roku wykonano sklepienie sieciowe w sali posiedzeń i wzmocniono przypory. W latach 1650 i 1865 przebudowano szczyt elewacji frontowej. Zniszczony w 1945 roku. Odbudowany w latach 1959-1961.
Kościół pw. św. Bartłomieja
Zbudowano go w stylu gotyckim około 1350 roku. Po wielkim pożarze miasta w 1543 roku odbudowano go pierwszy raz zachowując zewnętrzną formę gotycką i nadając barokowy wystrój wnętrza. Ołtarz główny pochodzi z 1687 roku. Innym elementem barokowego wystroju jest ambona z 1690 roku, wsparta na figurze anioła, polichromowana w barwie złotej i czarnej, zdobiona przez liczne figury apostołów, ewangelistów i proroków. W kościele znajdują się organy z drugiej połowy XVIII wieku.
Kościół pw. św. Józefa
Neogotycki kościół z 1855 roku, rozbudowany w latach 1909 - 1910. Pierwotnie był jedynym katolickim kościołem misyjnym w powiecie pasłęckim. W 1945 roku został przejęty przez polską administrację kościelną. Następnie na prawie dzierżawy użytkowała go ludność ukraińska wyznania greckokatolickiego. Od 1992 roku został przyznany decyzją Biskupa Warmińskiego ludności wyznania greckokatolickiego.
Kościół pw. św. Jerzego
Obecny kształt kościoła pochodzi z 1592 roku. Początkowo był kościołem cmentarnym, później garnizonowym. Przebudowany w 1775 roku i w 1827 roku. Obecnie po 50% własność Parafii Ewangelicko – Augsburskiej w Ostródzie i Parafii Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w Pasłęku. Jest najstarszą sakralną budowlą szachulcową w powiecie elbląskim.
Zamek krzyżacki
Zbudowano go w gotyckim stylu w latach 1318 - 1320. Gmach główny z wieżą ukończono w latach 1340 - 1350, a skrzydło zachodnie po 1466 roku. Z dwu stron otoczony miejskim murem obronnym, suchą fosą i Bramą Mostową. W trakcie wojny polsko – krzyżackiej w 1520 roku zamek został zniszczony. Gmach główny i dwie wieże odbudowano w latach 1543-1578, a dwa skrzydła po 1600 roku. Zniszczony w 1945 roku przez żołnierzy sowieckich. Odbudowany w latach 1968-1975, jest obecnie siedzibą władz Miasta i Gminy Pasłęk.
Dawny cmentarz żydowski
Na cmentarzu założonym ok. 1817 roku, powiększonym w 1860 roku, znajduje się około 40 mogił i 32 macewy. Cmentarz żydowski pierwotnie zajmował obszar 100x50 m. Obecnie jest o połowę mniejszy i ma kształt pięcioboku.
Wieża ciśnień
Zbudowana w 1910 roku jest dziełem znanego w Pasłęku budowniczego Gustawa George.
Park Ekologiczny im. Stanisława Pankalli
Jest sztandarowym, bardzo atrakcyjnym, o wyjątkowym charakterze, obiektem rekreacyjnym Pasłęka. Został założony w 1997 roku jest obecnie wielofunkcyjnym obiektem o charakterze rekreacyjno – wypoczynkowym, edukacyjnym i przyrodniczym. Miejsce to, szczególnie obdarowane przez naturę, zyskało wiele także wskutek przemyślanej działalności człowieka. Kąpielisko miejskie, meandrująca niczym górski potok rzeka Wąska z bogatą fauną i licznymi dopływami, zbiornik retencyjne Zakrzewko I i Zakrzewko II, wąwozy, lasy, kanał, drogi, ścieżki, rzadkie gatunki roślin, krzewów i drzew tworzą jakże piękny, harmonijny obraz przyrody na tym skrawku ziemi pasłęckiej. Od 2018 roku Park został wzbogacony o tężnię solankową.
Organy Andreasa Hildebrandta,
znajdujące się w kościele farnym pw. św. Bartłomieja w Pasłęku, są unikalnym zabytkiem w skali ogólnopolskiej i nie tylko – wręcz światowej.
Budynek doświadczalno – dydaktyczny z surowej ziemi
Budowa obiektu według techniki ziemi ubijanej rozpoczęła się wiosną 2007r. Obiekt powstał w wyniku współpracy Politechniki Warszawskiej z Miastem i Gminą Pasłęk.
Plac rekreacyjno-sportowy w Pasłęku
Miejsce podzielono na trzy strefy: gier, zabaw i ćwiczeń, w których zamontowane zostały urządzenia sportowe i rekreacyjne, ścieżki rowerowe dla dzieci oraz tor do jazdy na wrotkach.
W centralnej części placu znajduje się fontanna posadzkowa, przed nią scena w kształcie orła.
Sand Valley Golf Resort – pełnowymiarowe pole golfowe
Snails Garden Krasin – farma ślimaków, mini zoo, Bistro Ślimaka Krasin
Kanał Elbląski - Pochylnia Buczyniec - jedynym na świecie kanał z czynnymi pochylniami napędzanymi wyłącznie siłą wody